Chăm sóc da bằng retinol

Trong khoảng vài năm trở lại đây, retinol xuất hiện ở khắp nơi từ tiktok đến facebook. Đâu đâu cũng nói về thần dược này. Các thầy thuốc, các bác sỹ da liễu tiktok nói rất nhiều. Nhưng phần lớn là hướng dẫn sử dụng. Mình có dùng được 1 năm và thỉnh thoảng có tranh cãi với bạn bè về hoạt tính của Retinol. Sau khi thấy sự hiểu biết của mình vẫn hơi mù mờ, mình tìm kiếm đi cái báo cáo khoa học cho chắc chắn xem nó hoạt động như thế nào ?

Hôm nay mình làm 1 bài tổng hợp để hiểu rõ nhất đặc tính của retinol hay cách chăm sóc da bằng retinol. Thông qua các báo cáo khoa học từ trang web uy tín của Mỹ. Nó đầy đủ ý nghĩa để các bạn hiểu chính xác về retinol mà không đi quá sâu vào hoá học.

Retinol là gì ?

Retinol thì được biết là 1 dẫn xuất và triết xuất tổng hợp của vitamin A và được cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (the food and drug administration gọi tắt là FDA) phê duyệt cho phép sử dụng như là một chất chống nhăn và chống lão hoá da. Vitamin A và các dẫn xuất của nó đang là dược phẩm tốt nhất cho quá trình châm lão hoá da.

Có 3 dạng kem retinol

1. Dạng Retinol alcohol (gốc rượu)
2. Dạng Retinal (aldehyde)
3. Dạng Retinoid axit

Cả 3 dạng cái này tuy cùng là retinol nhưng có tốc độ hấp thụ và tác dụng khác nhau lên tế bào da. Retinol hấp thu chậm nhất và Retinoic acid nhanh nhất.

Tác dụng của Retinol trên bề mặt da

Trích trong National Library Of Medecine: “Anti-wrinkle properties of retinoids promote keratinocytes proliferation, strengthen the protective function of the epidermis, restrain transepidermal water loss, protect collagen against degradation and inhibit metalloproteinases activity.”

Nghĩa là đặc tính chống nhăn của retinoid thúc đẩy tăng sinh tế bào sừng (nói cách khác là thúc đẩy quá trình taí tạo da mới), tăng cường chức năng bảo vệ của biểu bì, hạn chế mất nước qua da, bảo vệ collagen chống lại sự gẫy vỡ hay là thoái hóa, tăng sinh nguyên bào sợi và ức chế hoạt động của metalloproteinases.

(Matrix Metalloproteinases (MMPs): Là một họ enzyme bao gồm hơn 25 loại. Chúng có vai trò cần thiết trong nhiều quá trình sinh học bình thường của cơ thể, không may là trong đó có cả việc phá hủy các mô, thường bị kích hoạt do tiếp xúc với tia UV hoặc do viêm sưng. MMP góp phần vào việc phân hủy collagen, đồng thời ức chế sự tổng hợp hình thành collagen mới, từ đó gây ra tình trạng lão hóa trên da.)

Kem retinol chống lão hoá như thế nào ?

Khi retinol vào da của chúng ta, nó đi vào trung bì và thượng bì. Kem này tác dụng lên nhân của tế bào da, tăng tốc quá trình sản xuất tế bào da. Quá trình thay da mới ở mỗi lứa tuổi sẽ khác nhau.

Tốc độ tái tạo da mới

Mới đẻ 14 ngày

Tuổi thiếu niên 20 ngày

Từ 20 tuổi là 28 ngày

Từ 30 tuổi là 40 ngày

Từ 40 tuổi là 55 ngày

Từ 50 tuổi là 75 ngày

Từ 60 tuổi là 100 ngày

Kem retinol kích thích để tăng sinh tế bào sừng mới nhanh hơn từ 6-8 tuần ở phụ nữ 40 tuổi, giờ chỉ còn lại 4 tuần (nghĩa là tăng tốc độ của nó lên 1,5-2 lần). Cụ thể : Retinol bám vào các thụ thể RAR(retinol axit recepter) hoặc RXR (retinol ex-recepter) thì nó tăng độ dầy, tăng collagen và axit hyaluronic (đây là chất làm đầy như filler và có tác dụng giữ ẩm cho da).

Trước khi bạn dùng retinol thì da của những bạn trung niên tầm 40 tuổi cần 55 ngày tức là 2 tháng để quá trình tái tạo da mới hoàn thành. Thì giờ đây khi dùng retinol thì quá trình này chỉ còn 1 tháng. Da sau khi dùng retinol sẽ ở trạng thái mượt mà, da đều màu, mặt ít nếp nhăn hay mụn cám.

Khi dùng retinol có thể có những biểu hiện sau : bị đỏ da, hơi sưng hoặc lột da là bình thường. Nếu mà nó bị chảy nước, chảy máu hoặc sưng phù lên thì nên ngưng. Tốt nhất lên tham khảo bác sỹ trước khi dùng. Bài viết này của mình chỉ mang tính chất tham khảo cho các bạn chưa biết về Retinol. Khi sử dụng retinol các bạn nên tham khảo bác sỹ da liễu.

Các họ retinol

Retinol được sử dụng thường xuyên nhất trong điều trị thẩm mỹ. Đầu tiên, retinol được chuyển đổi thành axit retinoic thông qua quá trình oxy hóa hai bước. Retinol có khả năng liên kết với các thụ thể axit retinoic. Quá trình bắt đầu khi retinol tự do được kết hợp với một loại protein tế bào chất cụ thể liên kết với retinol. Nồng độ retinol trong sản phẩm mỹ phẩm nằm trong khoảng từ 0,0015% đến 0,3%.

Retinal là công thức aldehyde của vitamin A, tức là dạng retinol bị oxy hóa. Retinal được sử dụng trong mỹ phẩm, tuy nhiên, hiệu quả của nó trong điều trị da còn hạn chế.

Retinyl este, chẳng hạn như retinyl axetat và palmitat, thường được sử dụng trong dược mỹ phẩm. Chúng rất ổn định nhưng trước tiên chúng cần được chuyển đổi thành retinol bằng cách phân tách liên kết este và trong giai đoạn tiếp theo thành axit retinoic.

 Adapalene là một dẫn xuất của axit naphthalenecarboxylic có hoạt tính giống như retinoid. Là kết quả của sự liên kết nội bào với các thụ thể hạt nhân của axit retinoic, nó làm thay đổi biểu hiện gen và tổng hợp mRNA

Tazarotene, được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ phê duyệt, là một loại retinoid tổng hợp.

Tretinoin (Retin-A)  là một dẫn xuất tổng hợp của vitamin A còn retinol là dạng tự nhiên. Nó được sử dụng tại chỗ trên da có mụn trứng cá từ nhẹ đến trung bình. Tretinoin có thể gây kích ứng da và tăng tốc độ tái tạo tế bào.

Khi mua mỹ phẩm, bạn có thể tìm thấy các thành phần này nghĩa là trong sản phẩm đó có chứa gốc retinoids tuỳ dạng.

Retinol có an toàn ko ?

Retinol được Mỹ chính xác hơn là FDA công bố cho sử dụng từ năm 1971 cho việc chữa mụn. Và hiện tại Retinoids đã được sử dụng được 51 năm tại Hoa Kỳ. Còn tuỳ từng họ retinol có các quyết định của FDA khác nhau vào các thời điểm khác nhau.

Sau quá trình kiểm tra nghiêm ngặt, Retinol đã được Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản phê duyệt vào năm 2017 như một hoạt chất “cải thiện nếp nhăn” trong dạng gần như thuốc.

“Gần đây, chúng tôi đã tiến hành các thử nghiệm lâm sàng đánh giá hiệu quả của retinol không chỉ cho các nếp nhăn quanh mắt mà còn cho các nếp nhăn ở cổ. Mức độ quan trọng được đánh giá cẩn thận các nếp nhăn cổ ở 152 phụ nữ Nhật Bản. Trong 84 phụ nữ được chọn từ 152 người tham dự, sử dụng công thức retinol hoặc công thức giả dược chiết xuất từ retinol hai lần một ngày. Và được bôi liên tục trong 12 tuần cho cả mặt và cổ. Trong quá trình áp dụng, chúng tôi đã đánh giá những thay đổi về tình trạng da bằng cách đánh giá mỗi bốn tuần một lần.

Người ta thấy dùng retinol cải thiện đáng kể nếp nhăn cổ sau khi áp dụng trong 8 tuần, do đó chứng minh hiệu quả dựa trên cả đánh giá trực quan lẫn phân tích bằng máy.”

Hơn nữa, phân tích hình ảnh siêu âm không xâm lấn cho thấy retinol làm tăng rõ rệt thành phần ma trận ngoại bào của lớp hạ bì. Tóm lại, nghiên cứu lâm sàng được thiết kế của chúng tôi cho thấy retinol có tác dụng cải thiện vượt trội không chỉ đối với vết chân chim mà còn đối với nếp nhăn ở cổ.

Bất cứ ai cũng có thể sử dụng retinol?

Retinoids, bao gồm tất cả các họ retinol, không được khuyên dùng nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú. Bạn cũng sẽ phải thận trọng nếu bạn có: làn da nhạy cảm hoặc khô, bệnh trứng cá đỏ, bệnh chàm,mụn trứng cá nặng.

Nếu bạn bất kì dấu hiệu nào ở trên thì bạn sẽ muốn nói chuyện với bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe trước khi dùng thử retinol (vâng, ngay cả các lựa chọn không kê đơn).

Tất nhiên, tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi thử bất kỳ sản phẩm chăm sóc da mới nào không bao giờ là một ý kiến tồi.

Chăm sóc da với retinol

Nếu bạn muốn dùng thử retinol, hãy ghi nhớ hai hướng dẫn chính: Bắt đầu từ từ và sử dụng nồng độ thấp. Tuỳ thuộc bạn dùng sản phẩm gì của retinol. Ví dụ retinol thấp nhất 0,5% nhưng nếu dùng tretinol thì có nồng độ từ 0,01% . Nên bạn phải tìm kiểu kĩ dạng retinol nào bạn muốn dùng? Và có thể hỏi bác sỹ da liễu.

Mới bắt đầu sử dụng retinol thì ngoài nồng độ của nó thì bạn còn nên sử dụng một lượng sản phẩm cỡ hạt đậu hai hoặc ba lần mỗi tuần. Xem phản ứng của da bạn thế nào ?

Nếu làn da của bạn có vẻ dung nạp tốt retinol sau 1 hoặc 2 tuần, bạn có thể áp dụng sản phẩm này 2 ngày/ lần. Nếu bạn không nhận thấy bất kỳ tác dụng phụ nào sau 2 tuần nữa hoặc lâu hơn, bạn có thể bắt đầu bôi retinol mỗi tối.

Mẹo: Sử dụng retinol vào ban đêm nếu bạn lo lắng về tăng độ nhạy cảm với ánh nắng mặt trời. Và đây cũng là thời gian nghỉ ngơi, tái tạo da nên rất hợp lý cho việc bôi kem dưỡng ẩm hay các loại chăm sóc da khác. Riêng Adapalene có thể được dùng vào buổi sáng, tuy nhiên bác sỹ Wynn Trần khuyên nên bôi vào buổi tối thì tốt hơn. 

 Một vài lời khuyên để giảm thiểu kích ứng

Cố gắng đợi ít nhất 30 phút sau khi rửa mặt sạch trước khi thoa retinol. Luôn dưỡng ẩm trước hoặc sau. Bạn thậm chí có thể chọn kỹ thuật bánh sandwich là bôi một lớp kem dưỡng ẩm, sau đó là retinol, rồi một lớp kem dưỡng ẩm khác lên trên.

Chỉ dùng một sản phẩm vitamin A có thể giúp bạn tránh bị kích ứng và các tác dụng phụ không mong muốn khác. Đừng quên kem chống nắng  SPF 50, bôi 30 phút sau mới được ra đường.

Thật ra thì mình không thể chờ 30 phút cho mặt khô được, toàn chỉ được 1-2 phút mà thôi. Vì cả quá trình chăm sóc da mỗi ngày như này thông thường mất 10-15 phút thôi. Chứ chờ 30 phút thì tính ra là thành 60 phút cho cả liệu trình mỗi buổi tối thì lâu quá. Nhưng, theo các chuyên gia thì là như vậy.

Còn bạn, hãy sử dụng quỹ thời gian của bạn như nào thích hơp nhất.

Tổng hợp cách dùng retinol  

• Tuỳ loại retinol để biết nên dùng sản phẩm gì ?
• Thoa 1 lượng nhỏ trước, tránh vùng nhậy cảm như mắt
• Sau 2 tuần đầu nếu tốt mới sử dụng thường xuyên
• Dùng dạng gel thì nó thẩm thấu lâu hơn còn loại creme thì thấm nhanh hơn.
• Sử dụng vào buổi tối
• Thêm kem dưỡng đêm, dưỡng ẩm cho da
• Ban ngày sử dụng kem chống nắng độ SPF 50 trở lên với khí hậu Việt Nam.

Chăm sóc da bằng retinol lâu dài có ảnh hưởng gì ko ?

 Retinol kích thích tái tạo da mới nên ít nhiều gì cũng có hạn chế vì nếu dùng lâu dài. Đó là lý do phải dùng kem chống nắng ban ngày sau khi dùng retinol ban đêm. Tác dụng phụ của retinol là làm yếu đi chức năng bảo vệ của làn da. Da có thể bị mẫm cảm, tổn thương và bị nám. Vì thế phải dùng kem giữ ẩm, kem chống nắng và các loại kem hỗ trợ cho làn da.

Da nhậy cảm và da khô có thể dùng retinol nhưng sử dụng liều thấp tầm 2-3 lần/ tuần. Hạn chế với ánh nắng và dễ bị nhiễm trùng.

Link tham khảo thêm về retinol 

Kinh nghiệm cá nhân Ngọc khi dùng retinol

Mình tìm đến với retinol năm 2021 vì thời điểm này mình cảm thấy là da của mình không còn khoẻ và đẹp như trước. Mình muốn tìm một loại mỹ phẩm mới để hỗ trợ cải thiện làn da.

Ngọc được em gái kể chuyện về một bạn nữ thay đổi ngoạn mục khi sử dụng phương pháp Peel da hoá học. Mình tìm hiểu sâu hơn thì mới biết đến retinol là dẫn xuất của vitamin A và đưọc nghiên cứu từ năm 1971 tại Mỹ với mục đích ban đầu là chữa mụn. “It all began in 1971 when Dr. Albert M Kligman, a famous Dermatologist at the University of Pennsylvania, USA, discovered Tretinoin (Retinoic Acid) for the treatment of acne.”

 Và mình tham khảo rất nhiều các bài về retinol, tìm kiếm các bác sỹ thực sự có tâm nói rõ hơn về retinol như bác sỹ Wynn Tran, một bác sỹ người Việt tại Mỹ.

Sau khi tìm hiểu một thời gian thì mình mua các sản phẩm về thử. Da mình cải thiện đáng kể, từ bớt nhăn, bớt mụn cám li ti, da đều màu hơn, giảm mạch máu đỏ trên má. Da rất là nuột nà, bóng sáng vì mình sử dụng thêm B5 và vitamin C trong quá trình sử dụng Retinol. Mình được khen thường xuyên khi đi gặp bạn bè và đối tác. Mình khá là hài lòng cho sản phẩm được gọi là “ thần dược” của thế kỉ 20 này.

Đây là 1 người phụ nữ công khai đã sử dụng Retin-A (một dẫn xuất của retinol) được 28 năm tính từ năm 1988 đến 2016. Còn nếu tính đến thời điểm bây giờ là 34 năm.

Còn đây là clip khi bà dùng 32 năm.

Lời khuyên của bà là nên gặp bác sỹ trước khi sử dụng retinol, vì bác sỹ sẽ biết nhiều hơn về da của bạn sau khi kiểm tra toàn bộ da. Và với kinh nghiệm của mình, bác sỹ có thể đưa ra các lựa chọn tốt cho da của bạn.

Tổng kết lại, trong cả bài viết này mình đã đưa các bạn tất cả các nguồn gốc về retinol. Một chất có trong tự nhiên đó là vitamin A. Còn cách bạn lựa chọn và dùng như thế nào thì cần phải tìm hiểu nhiều hơn nữa. Còn retinol là một dưỡng chất tốt cho da, các sản phẩm retinol trên thị trường mỹ phẩm thì các bạn phải tìm hiểu kĩ hơn thôi.

Một chú ý khác là để có làn da đẹp, bạn vẫn cần chăm sóc cơ thể từ bên trong, ngủ đủ 7-8h mỗi ngày và tưới mát da bằng nước lọc mỗi ngày 2-2,4l. Tuỳ vào trọng lượng cơ thể và chế độ dinh dưỡng.

Chúc các bạn có làn da đẹp đều màu và không nhăn nhé.